Onderzoekers zeggen dat stamceltransplantatie, vooral van leden van dezelfde familie, de behandeling van leukemie heeft veranderd, een ziekte die bijna een half miljoen Amerikanen treft. En hoewel de behandeling voor velen succesvol is, ervaart de helft van degenen die de procedure ondergaan een vorm van graft-versus-host-ziekte (GvHD). Dit gebeurt wanneer de nieuw geïmplanteerde immuuncellen het lichaam van hun gastheer als 'vreemd' herkennen en het vervolgens aanvallen, net zoals ze zouden doen met een binnenvallend virus.
De meeste gevallen van GvHD zijn te behandelen, maar naar schatting één op de tien kan levensbedreigend zijn. Om deze reden, zeggen onderzoekers, worden immuunonderdrukkende medicijnen gebruikt om GvHD door de gedoneerde cellen te voorkomen, en patiënten, die meestal niet verwant zijn, worden waar mogelijk vooraf gematcht met donoren om ervoor te zorgen dat hun immuunsysteem zo gelijk mogelijk is.
Onder leiding van onderzoekers van NYU Langone Health en haar Laura en Isaac Perlmutter Cancer Center, toonde de nieuwe en lopende studie aan dat een nieuw regime van immuunonderdrukkende medicijnen, cyclofosfamide, abatacept en tacrolimus, het probleem van GvHD beter aanpakte bij mensen die worden behandeld voor Leukemie.
"Onze voorlopige resultaten laten zien dat het gebruik van abatacept in combinatie met andere immuunonderdrukkende geneesmiddelen zowel veilig als een effectief middel is om GvHD te voorkomen na stamceltransplantatie voor bloedkanker", zegt onderzoeksleider en hematoloog Samer Al-Homsi, MD, MBA. “Tekenen van GvHD met abatacept waren minimaal en grotendeels behandelbaar. Geen enkele was levensbedreigend”, zegt Al-Homsi, een klinische professor in de afdeling Geneeskunde aan de NYU Grossman School of Medicine en het Perlmutter Cancer Center.
Al-Homsi, die ook dienst doet als directeur van het bloed- en beenmergtransplantatieprogramma bij NYU Langone en Perlmutter Cancer Center, presenteert de bevindingen van het team online op 13 december tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de American Society of Hematology in Atlanta.
Het onderzoek toonde aan dat van de eerste 23 volwassen patiënten met agressieve bloedkankers die het medicijnregime na de transplantatie gedurende een periode van drie maanden kregen, slechts vier vroege tekenen van GvHD vertoonden, waaronder huiduitslag, misselijkheid, braken en diarree. Nog eens twee ontwikkelden weken later reacties, meestal huiduitslag. Allen werden met succes behandeld met andere medicijnen voor hun symptomen. Geen van hen ontwikkelde ernstigere symptomen, waaronder leverbeschadiging of ademhalingsmoeilijkheden. Eén patiënt, wiens transplantatie mislukte, stierf echter aan terugkerende leukemie. De rest (22 mannen en vrouwen, of 95 procent) blijft meer dan vijf maanden na hun transplantatie kankervrij, waarbij gedoneerde cellen tekenen vertonen van het produceren van nieuwe, gezonde en kankervrije bloedcellen.
Naast toenemende donoropties voor alle patiënten, hebben de onderzoeksresultaten het potentieel om raciale ongelijkheden bij stamceltransplantatie aan te pakken. Gezien de aard van de donorpool tot nu toe, hebben zwarten, Aziatische Amerikanen en Iberiërs minder dan een derde zoveel kans als blanken om een volledig gematchte stamceldonor te vinden, waardoor familieleden de meest betrouwbare donorbron blijven. Ongeveer 12,000 Amerikanen staan momenteel op de lijst en wachten op het nationale register van beenmergprogramma's, merkt Al-Homsi op.
De huidige studie omvatte stamceltransplantaties van nauw verwante (half-gematchte) donoren en patiënten, inclusief ouders, kinderen en broers en zussen, maar wiens genetische samenstelling niet identiek was, waarbij de combinatie van geneesmiddelen de kans op succesvolle transplantatie vergroot.
Het nieuwe regime vervangt het traditioneel gebruikte medicijn mycofenolaatmofetil door abatacept. Al-Homsi zegt dat abatacept "meer gericht" is dan mycofenolaatmofetil en voorkomt dat immuun-T-cellen "geactiveerd" worden, een noodzakelijke stap voordat deze immuuncellen andere cellen kunnen aanvallen. Abatacept is al algemeen goedgekeurd voor de behandeling van andere immuunstoornissen, zoals artritis, en is met succes getest bij het voorkomen van GvHD met nauw op elkaar afgestemde, niet-verwante donoren. Tot nu toe hebben volledig gematchte donoren betere resultaten laten zien bij het voorkomen van graft-versus-host-ziekte dan half-gematchte familiedonoren of zogenaamde haplo-identieke donoren.
Als onderdeel van de herziene behandeling verkortten onderzoekers ook de behandeltijd voor tacrolimus tot drie maanden, van het oorspronkelijke behandelvenster van zes tot negen maanden. Dit was te wijten aan de mogelijke toxische bijwerkingen van het medicijn op de nieren.
